İzmir Tarih Tasarım Atölyesi, proje alanının kalbinde ve arkeolojik alanları birbirine bağlayan yürüyüş güzergâhı üzerinde, konut bölgesinin Hatuniye Meydanı’ndan sonraki ikinci büyük kentsel boşluğunun merkezinde yer almaktadır. İzmir’in korunarak günümüze ulaşmış en eski mahallelerinden birisi olan Pazaryeri Mahallesi’nde; Fatma ve Mustafa Hasdemir'in çocukları Şengül Gürsel, Gülşen Durmuş ve Hüseyin Hüsnü Hasdemir kardeşler tarafından İzmir Büyükşehir Belediyesine bağışlanarak restore edilen tarihi konut yapısında faaliyetlerini Şubat 2015 tarihinden beri sürdürmektedir.
Konak Meydanı’ndan başlayarak Anafartalar Caddesi boyunca devam eden, Havralar Bölgesi, Agora ve Hatuniye Meydanı üzerinden Antik Tiyatro ve Kadifekale’ye uzanan yürüyüş güzergâhının önemli bir uğrak noktası olan yapı, aynı zamanda semt sakinleri ile dışarıdan bu alana gelenlerin karşılaşma noktası niteliğindedir.
Kuruluş Amacı
İzmir Tarih Tasarım Atölyesi;
İzmir’deki yenilikçi ve yaratıcı tasarım kültürü ve becerisini görünür kılmayı,
Bölgedeki yaşam kalitesini artırmak üzere, mahallelilerin sorun ve beklentilerini yerinde anlamayı, katılımcı tasarım yaklaşımı doğrultusunda farklı tema ve ölçeklerde çözüm önerileri geliştirmeyi,
Kaliteli yaşam alanlarının üretiminde yerel halkın aktif rol alabileceği demokratik bir tasarım platformu oluşturmayı,
Katılımcı fikirlere ve yenilikçi yaklaşımlara açık, esnek ve değişken yapısı sayesinde paylaşım ve işbirliği kültürlerini yaygınlaştırmayı,
Kentsel dönüşüm, kentsel sağlıklaştırma ve kentsel canlandırma müdahalelerini hayata geçirmekte tasarımı itici güç olarak kullanmayı ve mikro ölçekli örgütlenme modelleri geliştirmeyi,
Tarihi Kemeraltı bölgesinin merkezindeki Altınordu semtinde konumlanarak, semt ve bölge halkı ile yakın ilişkiler kurmayı,
Sahip olduğu zengin tarihi geçmişi ve farklı yapı türlerinin yanı sıra, sunduğu çeşitli yaşama biçimleri ile de bölgenin İzmirliler için ilham kaynağı olabileceğini göstermeyi,
Semt sakinlerine kendi mahallelerini ve bölgelerini keşfetmelerinde yardımcı olmayı ve tarih bilincini yaygınlaştırmayı,
Yerel halkın tasarım becerilerini ortaya çıkarmayı,
Kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engellilere yönelik katılımcı tasarım süreçleri kurgulamayı,
Mahallelilerin deneyimlerini birbirleriyle ve kentlilerle paylaşmalarında aracı olmayı, karşılıklı öğrenme ve uzlaşı kültürünü yaygınlaştırmayı,
İzmir Tarih Projesi kapsamında gerçekleştirilecek önemli altyapı ve üstyapı çalışmalarına altlık oluşturabilecek tasarım araştırmalarını yerel halk ve tasarımcılar ile birlikte gerçekleştirmeyi
amaçlar.
Hedefler
İzmir Tarih Proje Merkezi tarafından hedeflenen, bölgeyi canlandırmaya yönelik çalışmalar ile eş zamanlı ilerleyecek düzenli tasarım etkinlikleri kurgulamak,
Mikro düzeyde gerçekleştirilecek tasarım kararlarını halkın katılımı ile geliştirecek ve üretecek bir çalışma modelini hayata geçirmek,
Koruma, iyileştirme ve canlandırma hedefleri için semt ve bölge halkı ile birlikte tasarım öncelikleri belirleme çalışmaları yapmak,
Üretilen bilgi, fikir ve tasarımların kamuoyu ile paylaşılması için basılı ve dijital yayın faaliyetlerinde bulunmak,
İzmir Tarih Projesi kapsamında, bölgenin her yerine müdahale edilemeyeceği için çekim noktaları oluşturacak, bölgesel dönüşümü tetikleyecek alanlarda yoğunlaşan tasarım faaliyetlerinde bulunmak, etkinlikler organize etmek,
Bölgedeki potansiyelleri göz önüne çıkararak, kentlilerin bölgeye olan ilgisini artırmak,
Bölgenin tasarım odaklı tanıtımını sağlayarak, fiziksel, sosyal ve ekonomik canlılığını artırmaktır.
Çalışma Modeli
İzmir Tasarım Atölyesi’nin çalışmaları, Araştırma, Açığa Çıkarma, Bilgilen(dir)me ve Aktarım başlıklı dört ana program etrafında kümelenmiştir. Her program, çeşitlenen ve çoğaltılabilen alt temalar ile zenginleştirilmiştir.
Program hedefleri doğrultusunda tüm çalışmalar, kent ve semt halkının katılımına açıktır. Katılımcıların ve tasarımcı ekiplerin süreci birlikte biçimlendirdikleri, esnek ve dinamik bir yapıya sahip olup, proje temelli etkinlikler olarak kurgulanmıştır.
Dört başlıkta, sekiz tema etrafında çeşitlenen programlar moderatörler yönetiminde, kısa süreli ve yoğun etkinlikler olarak gerçekleştirilmektedir.
Proje temelli etkinlikleri düzenleyecek sabit bir moderatör grubu bulunmayıp, genç tasarımcıların, öğrencilerin, akademisyenlerin, semt sakinlerinin önerilerine açık bir katılım modeli benimsenmiştir. Bunun yanı sıra davetli moderatörler tarafından önerilen tasarım sorunları ve çalışma konularının seçimi ve değerlendirme kriterleri katılımcı ekipler tarafından tartışılarak belirlenmektedir.
Proje sonucunda elde edilen fikirler, tasarımlar ve ürünler; semt halkı, uygulayıcılar ve diğer ilgili paydaşların fikir, görüş ve önerileri ile değerlendirilmektedir.
