Balıkçılar Meydanı
Proje alanı, 866 – 871 – 874 – 876 sokakları arasında kalan 43 pafta 250 ada 1 parsel numarasında kayıtlı taşınmazdır. Ali Paşa Meydanı ve Başdurak Camisi’ne yakınlığı ve ticari faaliyetlerin yoğun olduğu bir noktada konumlanması nedeniyle yüksek bir yaya sirkülasyonuna sahiptir.
Çalışma Alanının Konumu
Projenin temel ilkesi çevre ile bütünleşme derecesi yüksek, içinde bulunduğu çevrenin ölçeğine uyumlu, çevre sokaklar aracılığıyla beslenen meydan ve avlu oluşumuna izin veren bir yapı oluşturmaktır ve bu doğrultuda fonksiyonel anlamda hem çevre sokakları destekleyen hem de kendi içinde canlı ve zengin bir yaşam oluşumuna izin veren bir kent parçası tasarlamak amaçlanmıştır.
Projenin tasarımı Kemeraltı Çarşısı’nın mekânsal kullanım alışkanlıklarını desteklemek üzere, Kemeraltı Çarşısı’nın mimari zenginliğinden faydalanmaktadır. Kentlinin günlük yaşantısı içinde kullanabileceği ve yaşatabileceği bir ticaret alanı tasarlanırken aynı zamanda Kemeraltı Çarşısı’nın tarihi ve dokusal özelliklerine saygılı ve günümüz modern mimari unsurları ve malzemelerini içeren bit tutum seçilmiş olup bulunduğu çevreye saygılı bir odak oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, bölgenin mevcut kullanım özelliklerini devam ettiren, her mevsim günün her saati işlerliğini koruyabilecek yapılaşma zemin kat özelinde balık satış birimleri ve restoranlar sokaklara ve iç avluya erişimi sağlamak üzere geçitler oluşturma anlayışı ile oluşturulmuş; güneyindeki meydan ve 876 sokaktan yaya akışını sağlayacak merdivenleri ile 1. katta terasa dönüşerek bu katta yer alan restoranlara hizmet veren açık dinlence alanları oluşturmaktadır.
TAŞÇILAR OTOPARKI
Alan üzerinde bir zamanlar konumlanan; 1987 tarihinde dönemin imar planına uygun olarak inşa edilmiş olan Taşçılar Otoparkı, zemin katında bir balık hali ve 871 sokak üzerinde hizmet veren 6 dükkan ve bir balık pişiricisi içermekteydi. Betonarme olarak inşa edilmiş dört katlı yapı gerek ölçek, gerekse mimari nitelik olarak Tarihi Kemeraltı Çarşısı genel özellikleri ile son derece uyumsuz, görsel kirlilik yaratan bir nitelik sergilemekteydi. Geneli iki katlı yapılardan oluşan ve dar sokaklar ile yaya ulaşımının sağlandığı alanda klostrofobik bir deneyime neden olmaktaydı. Bunun ötesinde mevcut yapı, ticari faaliyetlerin yoğun ve yaya ulaşımının öncelikli olduğu bu bölgeyi ciddi bir araç trafiğine açmaktaydı.
Eski Katlı Otopark ve Balık Halinden görüntüler
DÜZENLEME PROJESİ ÖNERİSİ
Tüm bu sorunlardan hareketle, alanın kentsel ve mimari niteliğini artırmak ve yakın çevresiyle beraber sağlılaştırılacak bölge içerisinde bu faaliyetleri destekleyen ve güçlendiren bir merkez geliştirmek amacıyla, katlı otoparkın yıkılması ve hem bölgenin ticari faaliyetleri ile uyumlu hem de dinlenme ve yeme-içme fonksiyonları ile desteklenmiş bir biçimde dönüştürülmesine karar verilmiştir.
KENTSEL TASARIM KARARLARI
Kemeraltı Çarşısının ticari gelişim aksında yer alan proje alanı, çevresindeki ticaret alanları için önemli bir odak noktası potansiyeli taşımaktadır. Planlama aşamasında, çevre ile bütünleşme derecesi yüksek, içinde bulunduğu çevrenin ölçeğine uyumlu, çevre sokaklar aracılığıyla beslenen meydan ve avlu oluşumuna izin veren bir yapı topluluğu oluşturmak temel ilke olarak benimsenmiştir. Fonksiyonel anlamda hem çevre sokakları destekleyen hem de kendi içinde canlı ve zengin bir yaşam oluşumuna izin veren bir kent parçası tasarlamak amaçlanmıştır.
Proje alanının yakın çevre alanlarına doğal bir yaya akışı ile eklemlenebilmesi önemsenmiştir. Bu kapsamda yayaların alana farklı noktalardan ulaşabilmelerini sağlamaya yönelik bir planlama yapılmıştır.
Mevcut yapının yıkılması neticesinde dönüştürülecek alanda yaratılacak yeni kentsel mekânların fonksiyonel olarak bölge yaşantısı desteklemesinin ötesinde, bölge içerisinde yeni bir toplanma, buluşma ortamı örgütlemesi, alana hareket getiren merkezi bir niteliğe sahip olması hedeflenmiştir. Bu tarihi Kemeraltı Çarşısı içerisinde mevcut, merkezi bir nitelik gösteren toplanma alanlarına, dinamik ve çarşının gündelik yaşantısının temel bir parçası olarak hizmet verebilecek bir alternatif oluşumunu sağlayacaktır.
Mimari tasarım kararlarında, Kemeraltı Çarşısı’nın mekânsal kullanım alışkanlıklarını desteklemek üzere, yine Kemeraltı Çarşısı’nın mimari vokabülerinden faydalanılmıştır. Kentlinin günlük yaşantısı içinde kullanabileceği ve yaşatabileceği bir ticaret alanı tasarlarken aynı zamanda Kemeraltı Çarşısı’nın tarihi ve dokusal özelliklerinin sürekliliğini sağlamak ve içinde bulunduğu çevreye saygılı bir odak-bir kentsel boşluk oluşturmak amaçlanmıştır. Çarşının tarihi bir açık hava ticaret bölgesi olduğu göz önüne alındığında, tarihi dokunun mimari ölçeğine uygun olarak gerçekleştirilecek yeni yapılaşma ve oluşturulan kentsel boşluklar, bu bölge özelinde kullanıcıların doğal ve yapılı çevre ile yeniden iletişim kurabilmesine olanak sağlayacaktır. Mimari programda önerilen fonksiyonlar (satış üniteleri, kafeterya, restoran) bölgenin mevcut kullanım özelliklerini devam ettirmekte, aynı zamanda her mevsim, uzun saatler işlerliğini koruyabilecek bir merkez oluşumuna hizmet etmektedir.
Yapılaşma parçalı bir anlayışla etüt edilmiş, bu şekilde Kemeraltı Çarşısı’nın genel dokusal karakterini oluşturan doluluk-boşluk ve geçirgenlik ilişkilerinin devamı sağlanmıştır. Yoğun ticaret dokusuna güçlü bir bağ öneren tasarımda satış üniteleri, her yapı parçasında çevre sokaklara dönük olarak kurgulanmış, bu sayede mevcut çarşı özellikleri yapısal olarak korunmuş, aynı zamanda farklı noktalardan rahatça ulaşılabilen fakat Kemeraltı Çarşısı’nın yoğun ve sıkışık işleyişinden izole edilmiş, toplanma, yeme-içme ve dinlenme amaçlı dingin bir iç merkez oluşturulmuştur. Bu yaklaşımı desteklemek üzere, merkezi bir nitelikte kompoze edilmiş, yaya sirkülasyonu özelinde stratejik noktalardan girişlere izin veren parçalı bir yapılaşma tercih edilmiştir.
Tasarımda belirleyici olan yoğun ve sıkışık Kemeraltı Çarşısı dokusu içerisinde nefes alan ve temel fonksiyonlar ile desteklenmiş yaşayan bir kentsel merkez yaratma fikri olmuştur. Farklı ölçekte dört adet yapı bloğunun bir iç meydan oluşturmak üzere bir araya geldiği tasarımda sokak cephelerinde satış birimleri, meydan cephelerinde yeme-içme birimleri düzenlenmiştir.
Yapım süreci devam etmekte olup, Balıkçılar Meydanı 2017 yılı içerisinde kullanıma açılacaktır.